Nieuwe wet moet ramptoerisme aanpakken: 'Binnen no time staan mensen te filmen'

Bij ongelukken of mishandelingen zien we steeds vaker dat omstanders beelden van slachtoffers maken en deze op sociale media delen. Dit fenomeen, dat ook wel ramptoerisme wordt genoemd, is de afgelopen jaren aanzienlijk toegenomen. Zowel het CDA als GroenLinks-PvdA hebben nu een wetsvoorstel ingediend om deze praktijk aan te pakken en de bescherming van slachtoffers te verbeteren.

De kern van het voorstel is om het maken en verspreiden van beelden van slachtoffers strafbaar te maken. Dit moet ervoor zorgen dat slachtoffers en hun nabestaanden niet ongevraagd geconfronteerd worden met deze pijnlijke beelden. Het idee is dat door het straffen van ramptoerisme, mensen beter gaan nadenken voordat ze dergelijke beelden delen.

Misdaadjournalist Mick van Wely en CDA-Kamerlid Derk Boswijk benadrukken de ernst van het probleem. Ondanks dat sommige mensen het misschien als onschuldig beschouwen, leidt het delen van deze beelden vaak tot hernieuwd trauma voor de slachtoffers en hun families. Het is niet ongewoon dat mensen via sociale media op de hoogte worden gesteld van het overlijden van een dierbare, vaak nog voordat ze het zelf van de autoriteiten hebben gehoord.

Bert Renders, die zijn zoon verloor bij een verkeersongeluk, beschrijft hoe snel beelden online verschenen na het tragische voorval. Hij en zijn familie kregen het nieuws via een pushbericht op hun telefoons, compleet met herkenbare details zoals het kenteken van de motor. Dit soort situaties maakt de impact van ramptoerisme bijzonder pijnlijk voor de nabestaanden.

Ambulancepersoneel ondersteunt het wetsvoorstel ook, omdat zij regelmatig te maken krijgen met het filmen van slachtoffers tijdens hun werk. Hulpverleners ervaren dit als respectloos en schadelijk voor de slachtoffers. De huidige wetgeving biedt geen bescherming tegen het filmen door omstanders, wat leidt tot onethisch gedrag in noodsituaties.

Het wetsvoorstel beoogt niet alleen strafrechtelijke gevolgen voor degenen die beelden delen, maar ook een verandering in de maatschappelijke normen rondom het vastleggen van zulke situaties. Het doel is om mensen bewust te maken van de gevolgen van hun acties en hen aan te moedigen om in plaats van te filmen, hulp te bieden aan slachtoffers.

In vergelijking met andere landen, zoals Duitsland, waar ramptoerisme al eerder aan banden is gelegd, is Nederland nog een stap achtergebleven. De hoop is dat deze nieuwe wetgeving niet alleen juridische gevolgen heeft, maar ook leidt tot een cultuuromslag in de omgang met dergelijke situaties.

Met de opkomst van sociale media is het belangrijker dan ooit om te erkennen dat het delen van beelden van slachtoffers niet alleen schadelijk is voor de betrokkenen, maar ook de samenleving als geheel. Het wetsvoorstel van CDA en GroenLinks-PvdA is een stap in de goede richting om respect en empathie te bevorderen in onze digitale interacties.

Dit artikel is deels tot stand gekomen met de hulp van AI.